Ticaret Bakanlığı, influencer reklamlarını denetleyerek şeffaflığı artırmayı hedefliyor. Bu içerikte, denetim süreci ve uygulanan cezalar hakkında detaylı bilgi edinin.
Tecim Bakanlığı, toplumsal medya platformları üstünden meydana gelen influencer reklamlarını daha sıkı bir denetim altına almış durumda. Geçtiğimiz yıl süresince 5, 2024 yılının ilk yarısında ise toplam 11 influencera 6 milyon 388 bin 802 lira tutarında yönetimsel para cezası uygulandı.
Tecim Bakanlığı’na bağlı olan Reklam Kurulu, toplumsal medya etkileyicilerinin faaliyetlerini denetleyerek tüketicilerin haklarını koruma amacıyla mühim adımlar atmaktadır. Bu bağlamda, Mart 2022’de başlatılan “Toplumsal Medya Reklamlarının Suni Zeka ile Taranması Projesi“, reklam içeriklerinin mevzuata uygunluğunu sağlamak adına eleştiri bir rol üstlenmektedir. Bu proje yardımıyla, influencerların reklam durumunda olan paylaşımlarını belirtmemesi oranı yüzde 57’den yüzde 11’e düşüş göstermiştir.
Örtülü Reklamlar Yakından Takip Ediliyor
Reklam Kurulu’nun yapmış olduğu analizler, toplumsal medya kullanıcılarının reklamların farkındalığı mevzusunda daha bilgili hale gelmesiyle beraber, yakınma ve müracaat sayılarında belirgin bir artış bulunduğunu ortaya koymaktadır. Uzmanlar tarafınca incelenen şikayetler, müracaat şartlarına uygun görüldüğünde değerlendiriliyor ve lüzumlu durumlarda yönetimsel yaptırımlar uygulanıyor. 2024 yılının ilk altı ayında 39 toplumsal medya hesabına durdurma cezası, 11 hesaba ise durdurma ve yönetimsel para cezası verilmiştir.
Cezalar, reklamların mevzuata aykırılığı, takipçi sayısı, paylaşımların tesiri ve elde edilmiş ekonomik kazanç şeklinde unsurlar dikkate alınarak belirlenmektedir. Bu yaptırımlar, influencerların haksız ve yanıltıcı reklamlar yapmalarını engellemeyi hedeflemektedir. Geçtiğimiz yıl mevzuata aykırı reklam icra eden bir influencer için uygulanan yönetimsel para cezası 347 bin 128 lira iken, enflasyon etkisiyle bu meblağ 2024 yılı için 550 bin 59 liraya ulaşmıştır.
2023 yılı içinde toplam 77 toplumsal medya hesabına yönetimsel yaptırım uygulanırken, bu sayı 2024’ün ilk yarısında 50’ye ulaşmıştır. Ek olarak, bir markanın reklamının örtülü bir halde yapılması yada sıhhat beyanı içeren ifadelerin kullanılması, klinik, hastane, tabip şeklinde sıhhat hizmetlerine yönlendirmeler, reklamı yasak olan ürünlerin tanıtımı, kozmetik ürün tanımını aşan ifadelerin kullanılması ve takviye edici besin reklamında mevzuata aykırı ifadelerin yer alması şeklinde nedenlerle de bazı influencerlara yönetimsel yaptırımlar uygulanmasına karar verilmiştir.
