Maymun çiçeği virüsü hakkında bilmeniz gereken her şey burada! Belirtileri, bulaşma yolları ve korunma yöntemleriyle ilgili güncel bilgilerle sağlığınızı koruyun.
Dünya Sıhhat Örgütü, maymun çiçeği virüsünü “küresel acil durum” olarak duyuru etti ve bu durum, virüse dair endişeleri artırdı. Afrika kökenli bu salgın, Avrupa ve öteki bölgelere hızla yayıldı. Pandemi riski sebebiyle Türkiye’deki birçok şahıs Maymun Çiçeği virüsü hakkında data edinmek istiyor. Sıhhat Bakanlığı, M çiçeği (MPox) hastalığına ilişkin sıkça sorulan soruları yanıtladı.
Sıhhat Bakanlığı, toplumsal medya hesapları vasıtasıyla dört gözle beklenen soruların yanıtlarını paylaştı. Ek olarak, Sıhhat Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafınca “M-Çiçeği (MPox) Rehberi” güncellendi. Bu rehberde, sıhhat çalışanlarının izlenmesi ihtiyaç duyulan teşhis, tanı ve tedavi adımları detaylı bir halde anlatıldı. M Çiçeği Rehberi’ne aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
M çiçeği, geçmişte çiçek hastalığında görülen semptomlara benzer özellikler taşıyan, sadece çoğu zaman daha hafifçe seyreden bir virüs enfeksiyonudur. Ender durumlarda ölümcül olabilen bu virüs, hayvanlardan insanlara ve insanlardan insanlara bulaşabilmektedir. 1980 senesinde çiçek hastalığının eradikasyonunun duyuru edilmesi sonrası çiçek aşısının uygulamasının durdurulması, M çiçeğinin bilhassa Orta ve Batı Afrika’da ender de olsa görülmesine niçin olmuştur.
M çiçeği emareleri gösterdiğini düşünen ya da M çiçeği olan biriyle yakın temas eden kişilerin, bir sıhhat kuruluşuna başvurarak kontrol yaptırmayı değerlendirmeleri gerekir. Hekim, kontrol yapılmasının gerekip gerekmediğine karar verdikten sonrasında, örnekleri alacak ve bu tarz şeyleri uygun bir laboratuvara yollayacaktır.
M çiçeği emareleri çoğu zaman şunlardır:
Yeni yada açıklanamayan bir cilt döküntüsü ya da öteki M çiçeği emareleri fark ederseniz, derhal bir sıhhat kuruluşuna başvurmalısınız. Sıhhat kuruluşuna başvurana kadar başkalarıyla (cinsel temas dahil) yakın temastan kaçınmalısınız. Ek olarak evcil hayvanlar yada öteki hayvanlarla yakın temastan da uzak durmalısınız. Kontrol sonuçlarınızı beklerken, aynı önlemlere uymaya devam etmelisiniz. Eğer kontrol sonucunuz pozitif çıkarsa, cilt döküntüleriniz kabuklanıp temiz bir cilt görünümü kazanana kadar kendinizi izole etmeli ve öteki önlemlere uymalısınız. Ateş, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı yada öksürüğünüz var ise, kendinizi izole etmeye devam edin. Yalnız doktor muayenesi yada acil durumlar için dışarı çıkmalısınız. Toplu taşıma araçlarından kaçının. İzolasyondan çıkmanız gerektiğinde, cilt döküntülerinizi kapatın ve iyi oturan bir maske takının.
M çiçeği, cilt döküntüleri, kabuklar yada vücut sıvılarıyla direkt temas kanalıyla bulaşabilir. Ek olarak uzun soluklu, yakın temas yada cinsel temas (öpmek, sarılmak yada cinsel ilişki benzer biçimde) esnasında da yayılabilir. Bir şahıs, belirtilerin başlamasından itibaren cilt döküntüsü tamamen iyileşene kadar başkalarına virüsü bulaştırabilir. Bazı hastalar, emareler başlamadan 1 ila 4 gün ilkin de virüsü bulaştırabilmektedir. Sadece hiçbir emare göstermeyen kişilerin virüsü bulaştırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
M çiçeği, cinsel yolla bulaşabilen bir enfeksiyon olarak tanımlanabilir. Öteki bir deyişle, cinsel ilişki M çiçeğinin bulaşma yollarından bir tek biridir. Geçmişte M çiçeği salgınları, enfekte hayvanlarla ve hayvan ürünleriyle direkt temas sonucu ortaya çıkmıştır. Sadece günümüzde virüs, esas olarak yakın temas kanalıyla yayılmaktadır. Cinsel temas esnasında lezyonlarla temas yada solunum sekresyonları ile yakın temas kanalıyla bulaşma mümkündür. Bununla beraber, cinsel ilişki olmaksızın M çiçeği olan biriyle yakın ve uzun soluklu cilt teması da virüsün bulaşmasına niçin olabilir.
M çiçeği olduğundan şüphelenilen bir cilt döküntüsüne haiz kişilerle yakın cilt temasından kaçınılmalıdır. M çiçeği hastası tarafınca kullanılan eşyalarla temastan uzak durmak da önemlidir. Ellerinizi sık sık sabun ve suyla sudan geçirin yada alkol bazlı el antiseptiği kullanın. Bilhassa yiyecek yemeden, yüzünüze dokunmadan ilkin ve tuvaleti kullandıktan sonrasında el hijyenine dikkat edin.
M çiçeği olan biriyle yakın temas yada cilt teması bulunduğunda bulaşma riski vardır. İlk bulgular, insanların yakın ve sürekli cilt teması yaşamış olduğu etkinliklerin M çiçeği vakalarına yol açabileceğini göstermektedir. Bir etkinliğe katılmayı planlıyorsanız, ne kadar yakın cilt teması yaşayacağınızı göz önünde bulundurmalısınız.
M çiçeği için hususi olarak geliştirilmiş bir tedavi bulunmamaktadır. Sadece, virüsler arasındaki genetik benzerlikler sebebiyle, çiçek hastalığını tedavi etmek için kullanılan antiviral ilaçlar M çiçeği tedavisinde de kullanılabilmektedir. Bununla beraber, bu ilaçların etkinliği tam olarak kanıtlanmamıştır.
M çiçeği zoonotik bir hastalıktır, şu demek oluyor ki hayvanlar ve insanoğlu içinde bulaşabilir. Sadece şu anda evcil hayvanların M çiçeği açısından yüksek risk taşıdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
M çiçeğinin havuz, sıcak küvet yada su parklarından bulaşabileceğine dair net bir bağlantı gösteren bir emek harcama bulunmamaktadır. Sadece virüsün insandan insana yakın temas kanalıyla bulaşması mümkündür. M çiçeği hastasının havlusu, yüzme tahtası, havuz oyuncağı yada giysisi benzer biçimde eşyalarının bir başkası tarafınca kullanılmasıyla hastalık, bu eşyaları kullanan sıhhatli kişilere de bulaşabilir. Eğlence amaçlı su mekanlarında dezenfeksiyon yapılması ve havuzların uygun şekilde klorlanmasıyla M çiçeği virüsünün bulaşma riski ortadan kaldırılabilir.