Beyin-bilgisayar arayüzleri ile yeniden konuşma başarısını keşfedin. Bu teknoloji, felçli bireylerin iletişim kurmasına olanak tanırken, nörolojik rehabilitasyon alanında devrim niteliğinde gelişmeler sunmaktadır.
Teknoloji, insanoğlunun dünyayı anlama, şekillendirme ve dönüştürme arzusunun somut bir ifadesidir. Tabiatın ham güçlerini insanoğlunun hizmetine sunarken, insanoğlunun kendi sınırlarını tekrardan tanımlamasına olanak tanır. Bu bağlamda, bilim adamlarının uzun senelerdir üstünde çalmış olduğu beyin-bilgisayar arayüzleri (BCI) yada özetlemek gerekirse beyin çipleri, bu tanıma en uygun cihazlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Son zamanlarda, konuşma yetisini yitirmiş bir fert, yeni bir beyin çipi kullanarak düşüncelerini kendi sesiyle iletmeye başardı. Bu mühim başarı, gelecekte oldukça daha büyük potansiyellerin kapısını aralıyor.
UC Davis Health ve Blackrock Neurotech iş birliğiyle geliştirilen yeni bir beyin-bilgisayar arayüzü (BCI), beyin sinyallerini yüzde 97’ye varan doğrulukla konuşmaya çevirme kabiliyetine haiz. Bu özellik, cihazın türünün en doğru sistemi olmasını sağlıyor. Araştırmacılar, amiyotrofik lateral skleroz (ALS) sebebiyle ciddi konuşma bozukluğu yaşayan bir hastanın beynine sensörler yerleştirdi. Sistem aktive edildikten yalnızca dakikalar sonrasında hasta, istediği konuşmayı yapabilme yetisine kavuştu.
Lou Gehrig hastalığı olarak da malum ALS, vücuttaki hareketi denetim eden sinir hücrelerini etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalık, bireylerin ayakta durma, adım atma ve ellerini kullanma kabiliyetlerini kademeli olarak kaybetmelerine neden olur. Zaman içinde ise hastalar, konuşmak için kullandıkları kasları da kaybetmeye adım atar. Yeni teknoloji, nüzul yada ALS benzer biçimde nörolojik rahatsızlıklar sebebiyle yazışma kurmakta güçlük çeken bireyler için tekrardan yazışma kurma imkanı sunmaktadır.
Bir şahıs konuşmaya çalıştığında, yeni BCI aleti beyin aktivitesini bir bilgisayar ekranındaki metne dönüştürüyor. Bu metin, bilgisayar tarafınca hemen sonra yüksek sesle okunuyor. Sistemin geliştirilmesi için ekip, 45 yaşındaki ALS hastası Casey Harrell‘i BrainGate klinik deneyine dahil etti. Harrell’in kollarında ve bacaklarında güçsüzlük ve konuşmasında da bozukluk bulunuyordu. Geliştirilen BCI aleti, Temmuz 2023’te hastaya implante edildi. Araştırmacılar, 256 elektrottan oluşan dört mikroelektrot dizisini hastanın beyninin konuşmayı koordine eden bölgesine yerleştirdi. Bu elektrotlar yardımıyla, beynin bu bölgesindeki aktivitelere dair veriler çeviri edilebiliyor.
Daha ilkin benzer BCI cihazları olmasına karşın, bu cihazlarda sık sık kelime hataları meydana geliyordu. Bunun sebebi, beyin sinyallerini yorumlayan makine öğrenimi programlarının büyük miktarlarda veriye gerekseme duymasıydı.
UC Davis Health araştırmacıları, çeşitli iyileştirmelerle kendi BCI cihazlarının düşünceleri yüzde 97 benzer biçimde yüksek bir doğruluk oranıyla okumalarını sağlamış oldu. Üstelik ekip, Harrell’in ALS hastası olmadan önceki sesine benzer bir sesi kullanarak düşünceleri seslendirdi. Bu ses, Harrell’in ALS öncesi ses örnekleri üstünde suni zeka ile eğitildi. İlk konuşma verisi eğitim oturumunda, sistemin 50 kelimelik bir kelime dağarcığıyla yüzde 99,6 kelime doğruluğuna yetişmesi yalnızca 30 dakika sürdü. İkinci seansta, potansiyel kelime dağarcığının boyutu 125.000 kelimeye terfi etti. Bir tek 1,4 saatlik ek bir eğitim verisiyle BCI, bu genişletilmiş kelime dağarcığıyla yüzde 90,2 kelime doğruluğu elde etti. İlerleyen testlerde ise yüzde 97 civarında bir doğruluk oranı korundu.
